Hướng Dẫn Quy Trình Xiết Bu Lông Mặt Bích

Trong các ngành công nghiệp như dầu khí, hóa chất, và xây dựng, bu lông mặt bích đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc kết nối các chi tiết ống, đường ống và các thiết bị khác. Việc xiết bu lông mặt bích không chỉ đòi hỏi kỹ thuật mà còn phải tuân thủ quy trình chuẩn để đảm bảo an toàn, độ kín, và ngăn chặn rò rỉ tại các mối nối. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn quy trình xiết bu lông mặt bích đúng cách, từ đó giúp bạn thực hiện công việc một cách an toàn và hiệu quả nhất.

Chuẩn bị trước khi xiết bu lông mặt bích

Trước khi bắt đầu quá trình xiết bu lông mặt bích, việc chuẩn bị kỹ lưỡng là rất quan trọng để đảm bảo công việc diễn ra suôn sẻ và đúng kỹ thuật. Các bước chuẩn bị bao gồm:

Kiểm tra các thành phần

• Bu lông, đai ốc và vòng đệm: Đảm bảo rằng các thành phần này phù hợp về kích thước, vật liệu và tình trạng. Bu lông không được gỉ sét, bị mòn hay hư hỏng.
• Mặt bích và gioăng (gasket): Kiểm tra kỹ lưỡng bề mặt của mặt bích và gioăng. Bề mặt phải sạch sẽ, không có dầu mỡ, vết xước hoặc biến dạng, vì điều này có thể làm giảm khả năng kín và gây rò rỉ.

Chuẩn bị dụng cụ

• Cờ lê lực (torque wrench): Cần chuẩn bị cờ lê lực có khả năng đo chính xác mô-men xoắn theo yêu cầu của bu lông và mặt bích.
• Dầu bôi trơn: Sử dụng dầu bôi trơn chuyên dụng cho bu lông để giảm ma sát và giúp tăng độ chính xác khi đo lực xiết.

Xác định mô-men xoắn yêu cầu

Trước khi tiến hành xiết, hãy tham khảo tài liệu kỹ thuật để xác định mô-men xoắn yêu cầu cho loại bu lông và mặt bích mà bạn đang làm việc. Điều này giúp đảm bảo bu lông được xiết chặt đúng mức, không quá lỏng hoặc quá chặt, gây ảnh hưởng đến độ bền và khả năng chịu lực của mối nối.

Quy trình xiết bu lông mặt bích theo chuẩn

Xiết bu lông mặt bích đòi hỏi phải thực hiện theo một quy trình đúng chuẩn để đảm bảo độ kín của mối nối. Quy trình thông thường bao gồm các bước sau:

Lắp đặt gioăng và bu lông

Trước tiên, đặt gioăng vào giữa hai mặt bích một cách chính xác và đều đặn. Sau đó, đưa các bu lông qua lỗ mặt bích và vặn nhẹ để giữ bu lông cố định. Không nên xiết chặt ngay mà chỉ vặn bu lông vào một cách lỏng lẻo để chuẩn bị cho việc xiết lực sau đó.

Xiết bu lông theo thứ tự chéo

Để đảm bảo lực xiết được phân bố đều trên mặt bích và tránh gây ra biến dạng cho bề mặt, quy trình xiết bu lông mặt bích cần tuân theo thứ tự chéo (hình ngôi sao):

1. Bắt đầu xiết bu lông đầu tiên, sau đó di chuyển đến bu lông đối diện.
2. Tiếp tục thực hiện theo thứ tự chéo cho các bu lông còn lại cho đến khi tất cả bu lông đều được xiết đều tay.

Việc xiết theo thứ tự chéo giúp đảm bảo lực nén đều trên bề mặt bích, ngăn chặn việc gioăng bị chèn lệch và đảm bảo độ kín của mối nối.

Xiết bu lông thành nhiều bước

Quá trình xiết bu lông mặt bích cần được thực hiện theo từng giai đoạn, với mỗi giai đoạn tăng dần mô-men xoắn cho đến khi đạt được mức mô-men xoắn yêu cầu. Thường quy trình xiết gồm 3 bước cơ bản:

• Bước 1: Xiết sơ bộ ở mức mô-men xoắn thấp (khoảng 30-40% mô-men xoắn yêu cầu).
• Bước 2: Xiết lần hai ở mức mô-men xoắn trung bình (khoảng 60-70% mô-men xoắn yêu cầu).
• Bước 3: Xiết lần cuối với mô-men xoắn đầy đủ theo yêu cầu kỹ thuật.

Sau mỗi bước, bạn cần kiểm tra lại toàn bộ các bu lông để đảm bảo rằng tất cả đã được xiết đều đặn và đúng lực.

Kiểm tra sau khi xiết

Sau khi hoàn tất quá trình xiết bu lông, bạn cần tiến hành kiểm tra lại một lần nữa để đảm bảo mối nối đạt độ kín và an toàn:

Kiểm tra mô-men xoắn cuối cùng

Sử dụng cờ lê lực để kiểm tra lại mô-men xoắn của từng bu lông, đảm bảo tất cả đều được xiết theo đúng thông số kỹ thuật.

Kiểm tra độ kín của mối nối

Nếu điều kiện cho phép, thực hiện kiểm tra rò rỉ bằng cách sử dụng khí hoặc nước. Quá trình này giúp phát hiện bất kỳ dấu hiệu rò rỉ nào từ mối nối, từ đó kịp thời khắc phục.

Một số lưu ý quan trọng khi xiết bu lông mặt bích

Tránh quá lực hoặc thiếu lực

Việc xiết bu lông quá chặt có thể làm biến dạng bề mặt bích hoặc làm hỏng gioăng, gây ra rò rỉ. Ngược lại, nếu lực xiết không đủ sẽ không đảm bảo độ kín của mối ghép. Do đó, luôn tuân theo hướng dẫn về mô-men xoắn yêu cầu để đảm bảo đúng kỹ thuật.

Bôi trơn đúng cách

Sử dụng dầu bôi trơn hoặc mỡ chống kẹt để giảm ma sát giữa bu lông và đai ốc, giúp việc xiết bu lông diễn ra dễ dàng hơn và bảo vệ bu lông khỏi gỉ sét.

Đảm bảo dụng cụ phù hợp

Luôn sử dụng cờ lê lực được hiệu chuẩn đúng cách và phù hợp với loại bu lông mà bạn đang làm việc. Việc sử dụng sai dụng cụ có thể dẫn đến kết quả xiết không đạt yêu cầu.

Xiết bu lông mặt bích là một quy trình quan trọng trong ngành cơ khí và xây dựng, đòi hỏi sự tỉ mỉ và tuân thủ nghiêm ngặt các bước kỹ thuật để đảm bảo độ bền và an toàn cho công trình. Bằng cách chuẩn bị kỹ lưỡng, sử dụng đúng dụng cụ, tuân thủ quy trình xiết và kiểm tra cẩn thận, bạn có thể đảm bảo mối nối mặt bích đạt tiêu chuẩn kỹ thuật, ngăn ngừa các sự cố rò rỉ và hư hỏng trong quá trình vận hành.